استاندارد ایزو 45001
سیستم مدیریت ایمنی بهداشت شغلی در قالب استاندارد OHSAS 18001 تاکنون در سازمان‌ها مورداستفاده قرارگرفته است با توجه به استقبال سازمان‌ها از این استاندارد سازمان ISO ، کار تدوین استاندارد ISO 45001 ، سیستم مدیریت ایمنی بهداشت شغلی را در سال ۲۰۱۳ شروع نموده و نسخه نهایی استاندارد ISO 45001 در March 2018 منتشر شده است.
استاندارد ایزو ۴۵۰۰۱ ، مطابق ساختار جدید استانداردهای سیستم مدیریت از ساختار ده بندی تشکیل‌شده است و به‌راحتی با سایر استانداردهای مدیریتی نظیر ایزو 9001 و ایزو 14001 یکپارچه‌سازی می‌شود
حوادث و بیماری‌های مربوط به کار، بار سنگینی بر دوش سازمان‌ها و در سطح کلان، جامعه، می‌باشد. بر اساس آمار سازمان بین‌المللی کار، هرروز بیش از ۶۳۰۰ نفر در حوادث ناشی از کار و بیماری‌های ناشی از آن در جهان می‌میرند و تقریباً حدود ۲.۳ میلیون در سال می‌باشد.
قبل از سال ۱۹۹۹ سازمان‌ها، استاندارد ملی ایمنی و بهداشت سلامتی را رعایت می‌کردند در سال ۱۹۹۹ گروه پروژه OHSAS با محوریت BSI ، سری OHSAS 18000 با دو مشخصات شامل الزامات سیستم مدیریت ایمنی ، بهداشت شغلی OHSAS 18001 و راهنمای کاربردی استقرار آن در قالب OHSAS 18002 را منتشر کرد
در سال ۲۰۰۵ ، حدود ۱۶۰۰۰ سازمان در ۸۰ کشور OHSAS 18001 را بکار گرفتند. در سال ۲۰۰۷ استاندارد OHSAS 18001 به‌روزآوری شد و این استاندارد با استانداردهای مدیریتی ازجمله ایزو ۱۴۰۰۱ سازگارتر شد انگلستان تصمیم گرفت که استاندارد OHSAS 18001 را به‌عنوان یک استاندارد بریتانیایی BS OHSAS 18001 معرفی نماید.
استاندارد ایزو ۴۵۰۰۱ با عنوان ایمنی و بهداشت شغلی، به همه سازمان‌ها کمک می‌کند تا ایمنی و بهداشت کارکنانشان را با کاهش ریسک و ایجاد شرایط کاری بهتر، ارتقا و بهبود بخشند.
استاندارد ISO 45001،ارائه‌کننده الزامات و دستورالعمل‌هایی برای اجرای سیستم و چارچوب حفاظت از کارمندان و کاهش ریسک است و هدف از طراحی آن، ادغام مؤثر با سیستم‌های مدیریت موجود و تکمیل برنامه‌های مرتبط همچون بهداشت و رفاه می‌باشد.
تدوین این استاندارد در ۲۰۱۳ توسط کمیته ISO/PC 283 شروع شد که هدایت آن را BSI بر عهده دارد. در حال حاضر پیش‌نویس استاندارد ISO 45001 منتشرشده است و نسخه نهایی مطابق برنامه زمان‌بندی سازمان ایزو در مارچ ۲۰۱۸ منتشر شد.
افزایش سریع به‌کارگیری استاندارد OHSAS ۱۸۰۰۱ در بیش از ۱۲۷ کشور، نیاز به یک استاندارد بین المللی جهت به اشتراک‌گذاریبهترین شیوه‌ها را ایجاد نموده است.
استاندارد ISO ۴۵۰۰۱ را می‌تواند هر سازمانی استقرار دهد این استاندارد منجر به:
- ایجاد و استقرار سیستم مدیریت ایمنی بهداشت شغلی بین المللی به منظور کاهش یا به حداقل رساندن خطرات کارکنان و سایر ذینفعان.
- حفظ و بهبود مداوم عملکرد ایمنی و بهداشت شغلی.
- نگهداشتن تمام عملیات در مسیر سیاست‌های ایمنی و بهداشت شغلی.
ساختار استاندارد ISO ۴۵۰۰۱ نیز همانند سایر استانداردهای مدیریتی از ساختار سطح بالا مطابق پیوست SL، ساختار جدید استاندارد پیروی می‌نماید
تغییرات استاندارد ISO ۴۵۰۰۱ نسبت به OHSAS ۱۸۰۰۱ در اصطلاحات و مفاهیم استاندارد در زیر آمده است.
اصطلاحات جدید ایزو 45001 :
“ریسک ” – اثر بر عدم قطعیت
“پذیرش تعهدات” – جایگزین قوانین و سایر الزامات
“اقدام اصلاحی ” –- حذف اقدام پیشگیرانه
“اطلاعات مستند شده ” – کنترل مدارک و سوابق
مفاهیم استاندارد ایزو 45001 :
محیط سازمان: درک محرک‌های درونی و بیرونی
رهبری: نشان دادن تعهد.
پشتیبانی: منابع، شایستگی، ارتباطات و دیگر اقدامات ضروری
بهبود: عدم انطباق و اقدام اصلاحی، بهبود مستمر